De gemeente heeft ongeveer 64.000 bomen in beheer. Jaarlijks worden ongeveer 500 bomen vervangen binnen het onderhoudscontract. Op de website van Spaarnelanden zijn lijsten te vinden van aangeplante bomen van 2020 t/m 2024. Er zouden ook lijsten moeten zijn van de gekapte bomen maar deze worden helaas niet gepubliceerd. Op verzoek van de HBW is vanaf 2021 voor te kappen bomen ouder dan 50 jaar een college besluit nodig en wordt de lijst aan de raad gemeld. Dit zijn in 2021 = 151 bomen, 2022 = 330 bomen, 2023 = 161 bomen en uit de inventarisatie van 2024 178 bomen. Dit zijn bomen afkomstig uit het onderhoudscontract en uit diverse projecten. Door dit besluit kan een aanvullend onderzoek worden gedaan, naar de mogelijkheden tot behoud van de boom worden gevraagd.
In de Bomenverordening staat 'Het college besluit' tot plaatsing op of verwijdering van houtopstanden van de monumentale bomenlijst nadat advies is ingewonnen door een onafhankelijke boomdeskundige. In de praktijk wordt hier bedoeld dat Spaarnelanden de eerste inspectie heeft gedaan.
In de toelichting bij de Bomenverordening staat bij 'Instandhouding niet langer verantwoord'. Als het behoud van de houtopstand naar een boomdeskundige maatstaven niet langer mogelijk en verantwoord is, kan een vergunning worden erkend. Om het inzicht niet langer verantwoord te beoordelen is, dan wel dat verplaatsing van een houtopstand mag voorkomen, dient de aangifte van de ontheffing een advies te overleggen van een boomtechnisch deskundige. Een houtopstand, die op de grond van een visuele boombeoordeling VTA-keuring als 'risicoboom', is betekenisvol en waar het risico niet kan worden weggenomen door bijvoorbeeld het snoeien van de houtopstand, kan onder dit begrip vallen.
De boomveiligheidscontrole (BVC) moet inhoudelijk, en volgens een bepaalde methode, op basis van de vraag en afgestemd op de 'wettelijke' zorgplicht (art.6.162BW), inzicht geven in de individuele veiligheid van de gecontroleerde bomen. Hierbij zijn van belang, op basis van binnen een visuele controle waar tekorten optreden en de daar uit voortkomende (geadviseerde) veiligheidsmaatregelen en urgentie(s) in relatie tot de veiligheid van de (directe) omgeving. In het onderhoudscontract staat dat alle bomen minimaal 1 keer in het drie jaar geïnspecteerd zijn op veiligheid. Dit is een taak van Spaarnelanden. De virtuele boominspectie heeft twee hoofdredenen voor verwijdering naar voren gebracht:
De projectbomen hebben in 2024, naast de reguliere inspecties, diverse objectieve vooronderzoeken gehad, die uitgevoerd zijn door een gerenommeerd uitvoerend boomverzorger. Deze ETW-adviseur heeft een kwaliteitsbeoordeling van de bomen uitgevoerd volgens de Nederlandse Norm NEN-2767 methodiek. Hierbij wordt, naast de kwaliteit van de bomen, de beheerbaarheid bepaald. Afhankelijk van deze beoordeling wordt bepaald welke bomen in de huidige standplaats kunnen blijven staan, welke baat hebben bij groeiplaatsverbetering, en welke bomen niet meer gaan reageren op groeiplaatsverbetering. Voor deze bomen is afhankelijk van het soort, conditie, standplaats en ondergrondse ruimte bepaald of het vervangen van deze bomen in combinatie met een nieuwe groeiplaatsinrichting zal leiden tot een verduurzaming van het bomenbestand. Ook het industriële bedrijf Terra Nostra heeft voor 16 bomen, door een ETWer, bomenonderzoek NTO's uitgevoerd met o.a. stabiliteits- en breukvastheidsonderzoek.
Voor de overige bomen wordt slechts één keer een BVC-veiligheidsonderzoek uitgevoerd en niet nog een keer extra door een onafhankelijke boomtechnisch deskundige. Volgens de Bomenwachters is dit onvoldoende. In de kaplijst ontbreekt vaak uitleg over de duur van de kap en het ontbreken van alternatieven om waardevolle bomen te behouden. Volgens de Bomenverordening moet de gemeente eerst alternatieven onderzoeken. Boomdeskundige onderzoekt oorzaken van problemen, potentiële veiligheid en capaciteit over behoud. Vanwege hun hoge waarde verdienen deze bomen een second opinion. De gemeente wil bomen behouden, maar veel bomen hebben onderhoud nodig voor hun vitaliteit. Extra reden om voor alle slechte bomen, door een ETW-bomendeskundige, te laten zien welke maatregelen tot een verbeterde groei leiden. Daardoor voert de gemeente een bomen verbeteringsprogramma uit waarbij lucht, water en voedsel worden toegevoegd. Niet alle wijken zijn gerelateerd klaar; het advies is om eerst de belangrijkste hoofdbomenstructuren aan te pakken.
Bomen van deze hogere leeftijd hebben financiële waarde. De aanplant, de groeiplaats, het onderhoud en de huur op rente van de investering mislukte. De waarde van het verlies aan ecosysteemdiensten wordt niet meegerekend. Daarbij komen de kosten van het weghalen, nieuwe groeiplaatsinrichting, aankoop en aanplant en nazorg van bomen. Het rechtvaardigt een second opinion. Haarlem investeert alles bij elkaar in 2025 1,8 miljoen euro aan het herplanten als bomen dood zijn, in het verbeteren van de groeiplaats om bomen gezond te maken en in extra aanplant van bomen.
De gemeente wordt geconfronteerd met de rekening voor het effectief bezuinigen op de aanleg van de groeiplaatsen in het verleden. En nu is er onvoldoende budget om de slecht krachtige bomen snel weer gezond te maken.
Aan de raadsleden wordt gevraagd dat het college nu (inventarisatie in 2025) en zeker voor jaren een second opinion aan te vragen bij een onafhankelijke ETT-er. Een lijst zoals nu aangeleverd zou door deze deskundige beoordeeld kunnen worden. Op basis van dit onafhankelijke advies kunnen extra onderzoeken tot behoud van de bomen worden uitgevoerd. Dit kan soms ook leiden tot een advies om oude bomen preventief tegen boomziekten te beschermen, om de kroon kleiner te maken, om groeiplaatsverbetering aan te brengen, zodat meer lucht, water en voedsel het wortelstelsel kan bereiken en dergelijke.
Mogelijk kunnen in de hoofdbomenstructuur en andere drukke plaatsen grotere bomen worden geplant dan de minimale maat van 18-20 cm omvang. Ze hebben direct meer bladmassa en zijn beter bestand tegen vandalisme. Als herplant op (of in de directe nabijheid van) de originele locatie niet mogelijk is, wordt een nieuwe boom geplant in dezelfde straat, buurt, wijk of stadsdeel (binnen 300m). Deze locatie staat dan vermeld in de kapvergunning. Nu raken we bomen kwijt omdat de locaties niet genoemd worden. Neem in het onderhoudscontract op dat het plantseizoen is in de maanden november, december, januari en uitsluitend gemotiveerd in februari om het aanslaan van de bomen te verbeteren. Nu worden eind maart nog bomen met blad en bloesem geplant, waardoor de boom vaak niet overleeft.
Laatst gewijzigd: 10-11-2025
Er zijn nog geen reacties
Om reacties te plaatsen heb je een account nodig. Heb je al een account log dan in.