Hittestress in Haarlem

Dinsdag 1 juli 14 uur: Vandaag is het warm, heel erg warm. In de tuin zie ik op een schaduwplekje 37 ^o C. Ik heb behoefte aan verkoeling. Er is een kaart van Haarlem waarop je kunt zien hoeveel procent schaduw er op paden is. Tot mijn verrassing zie ik dat aan de Westkant van de Steenbokstraat 50% en aan de Oostkant 20% schaduw is en dat op vrijwel alle fietspaden en wandelpaden in het Schoterbos 50% schaduw is. Ik besluit om onderzoek te gaan doen en foto's te maken.

Op dezelfde kaart kun je ook zien welke bomen er staan, incl. boomnummer, soort, leeftijd, levensverwachting en kroondiameter.

Op foto 1 zie je de zielige boompjes die op de Steenbokstraat zijn geplant. Het zijn  Sorbus aria Lutescens van leeftijden variërend van 9 - 65 jaar. Ze hebben het zichtbaar moeilijk, want er staan ​​nog maar 6 van 30 jaar en ouder, waarvan één bezet een boomstobbe is, een ander die al 65 jaar is (boom nr. 16468) groeit er nog steeds. De  Sorbus aria Lutescens is een Meelbes. Een boom met een dichte kegelvormige kroon die later eivormig wordt. Kan een hoogte bereiken van 8 - 12 m. Groeit zeer goed in zandgrond, maar verdraagt ​​geen verharding.

Op foto 2 zie je een goed voorbeeld hoe onnodig versteend Haarlem is. Hier zou makkelijk een groenstrook kunnen komen of misschien zelfs wel een wadi . De parkeerplekken zouden vervangen kunnen worden door doorgroeibare verharding . En vanaf nu zouden alle bomen die vervangen moeten worden, omdat ze het niet goed doen, vervangen moeten worden door bomen die de juiste functie uitgeoefend op de juiste plek. Bij het voorkomen van hittestress zijn brede kronen gewenst. 

Van de kaart met selectie 'Schaduw op paden (2023)' klopt dus helemaal niks. Ik vermoed dat ze de meting hebben gedaan om 20 uur 's avonds, dan is er schaduw van de huizen naast de paden.

Ik zie in mijn buurt horizontale veel mogelijkheden voor het planten van bomen. Grasvelden waar alleen in de hoeken een oude boom staat, middenbermen met kleine bomen en beperkte beplanting en straten die breed genoeg zijn om grotere bomen te plaatsen. Het probleem met planten is wel dat dit na tientallen jaren resultaat heeft opgeleverd. Daarom is het allerbelangrijkste om  geen oude bomen meer te kappen .

De transitie van Stadspark Schoterbos in 2019

Er is vooral veel aandacht besteed aan de fietspaden en voetpaden. De wat drukkere noord-zuidroute (van de Generaal Spoorlaan naar de Willem Klooslaan) heeft een gescheiden voetpad in zwart asfalt gekregen, en een fietspad heeft rood asfalt.

Het Schoterbos is misschien wel het meest geasfalteerde park in Nederland geworden. Fijn voor de jeugd met hun fatbikes. Naast de paden zijn bijna geen bomen geplant en veel bomen gekapt, zodat het verkeer een goed overzicht heeft. Jammer voor de mensen die verkoeling zoeken (foto 3 t/m 7). Het park bestaat voor een groot deel uit grasvelden. De gemeente Haarlem houdt niet zo van dichte vegetatie. Ze noemen dit opschot. Ze hebben liever een gecultiveerde omgeving die er netjes uitziet en waar je door het bos de andere kant kan zien.

Gelukkig is er nog een deel in het Schoterbos waar geen transitie wordt uitgevoerd (foto 8 en 9). De foto's laten zien dat het Schoterbos in ieder geval klaar is voor de grote transitie, namelijk de transitie dat alle Haarlemmers hun auto wegdoen en massaal overstappen naar de fiets. Tot dan liggen de paden er een beetje verlaten bij.

Door naar het Plesmanplein. Een groot oppervlak met aan de rand wel een aantal mooie grote bomen (foto-10). Hier kan je meer groen plaatsen. De bewoners zijn in de herfst van 2025 al bezig met de plannen voor de omvorming  En dan als laatste nog een stukje groen wat waarschijnlijk ook gezien wordt als opschot, omdat hier ook nieuwbouwprojecten gaan komen (foto 11, Top Naefflaan, bij de Bison bowling).

Foto 12 toont de gevoelstemperatuur in mijn buurt. Hetzelfde geldt voor andere buurten in Haarlem. Hittestress is geen probleem voor later, maar we hebben er nu al mee te maken, en het wordt alleen maar erger. In de beleidsplannen van Haarlem staat dat ze dit probleem onderkennen (al vanaf 2019), en dat ze vol inzetten om Haarlem klimaatbestendig te maken. In de praktijk lijkt het erop dat Haarlem een ​​bedrijf heeft gekozen om zoveel mogelijk groen te verwijderen. In mijn buurt rijdt constant een karretje rond die hoge bomen rigoureus snoeit en de oudere bomen kapt (misschien omdat ze niet meer levensvatbaar zijn door een herinrichting, een bouwproject of het leggen van leidingen).

Laatst gewijzigd: 28-11-2025